Koło: 550-lecie Parlamentaryzmu Rzeczypospolitej


8 lipca 2018 r., tekst: MN, foto: ks. JG, ASK

Koło: 550-lecie Parlamentaryzmu Rzeczypospolitej

„Nauka społeczna Kościoła, która na działanie parlamentu zawsze miała wpływ, uczy nas czym jest prawdziwa wolność i służba narodowi” - powiedział ordynariusz diecezji włocławskiej ks. biskup Wiesław Alojzy Mering w homilii podczas Mszy św. w 550-lecie polskiego parlamentaryzmu, która sprawowana była w niedzielę, 8 lipca, w kościele Nawiedzenia NMP w Kole. W liturgii udział wziął marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Marek Kuchciński, który dokonał odsłonięcia pamiątkowej tablicy.
 
Koło to miasto w centralnej Polsce, którego początki datuje się na przełom XIII i XIV wieku. Swój rozkwit zawdzięcza licznym zjazdom królewskim i szlacheckim - sejmikom, które odbywały się tutaj przez niemal 300 lat. Istotną cezurą jest 1468 r. Wówczas w Kole odbył się zjazd szlachty z całej ówczesnej prowincji wielkopolskiej, która swoim zasięgiem obejmowała także Kujawy i Mazowsze. Kronikarz Jan Długosz odnotował, że w dniu świętej Małgorzaty (13 lipca) król Kazimierz Jagiellończyk odbył z rycerstwem wielkopolskim zjazd, na którym podejmowano decyzję o wynagrodzeniu dla żołnierzy najemnych. W tym zjeździe uczestniczyło po dwóch posłów z każdego powiatu, a podjęte uchwały miały być respektowane w prawie na terenie całego Królestwa. Dokonano wówczas także wyboru przedstawicieli na sejm w Piotrkowie (dzisiaj Trybunalskim), na którym po raz pierwszy w historii zebrać się miała wspólnie szlachta z całej Korony Polskiej - zarówno z Wielkopolski i Małopolski. Sejm piotrkowski odbył się 9 października 1468 r. Dzisiaj sejmiku w Wiśnicy i Kole oraz następujący po nich sejm w Piotrkowie uznaje się za pierwsze obrady parlamentu w historii naszego kraju. W tych dniach przypada 550. rocznica tego wydarzenia.
 
W niedzielę 8 lipca w kościele klasztornym Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Kole, w którym od 1466 r. nieprzerwanie posługą sprawują ojcowie bernardyni, celebrowana była uroczysta Msza św. dziękczynna za pięć i pół wieku polskiego parlamentaryzmu. Eucharystii przewodniczył ordynariusz diecezji włocławskiej ks. biskup Wiesław Alojzy Mering, a wraz z nim liturgię koncelebrowali: ks. biskup Stanisław Gębicki (biskup pomocniczy diecezji włocławskiej), o. Teofil Czarniak OFM (minister prowincjalny ojców bernardynów), ks. prałat Wojciech Kochański (wikariusz biskupi rejonu konińskiego) i ks. kanonik Józef Wronkiewicz (proboszcz miejscowej parafii Podwyższenia Krzyża Świętego). Obecne było duchowieństwo z terenu miasta i diecezji włocławskiej, wśród nich członkowie kapituł katedralnej, uniejowskiej i sieradzkiej oraz gospodarze świątyni - ojcowie bernardyni.
 
Pragnąć podkreślić związek z pierwszym sejmikiem prowincjonalnym, który w lipcu 1468 r. odbył się w Kole, w uroczystościach udział wzięli przedstawiciele dzisiejszego polskiego parlamentu. Wśród licznie zgromadzonych wiernych zasiadł Marek Kuchciński - marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, a także kilkunastu posłów na Sejm RP. Obecne były władze województwa wielkopolskiego z wojewodą Zbigniewem Hoffmanem i przedstawiciele lokalnego samorządu - starosta kolski Wieńczysław Oblizajek oraz p.o. burmistrza miasta Elżbieta Modrzejewska.
 
Rozpoczynając homilię ks. biskup Wiesław Alojzy Mering powiedział: „Wielka radością diecezji i miasta jest móc gościć drugą osobę Rzeczypospolitej. Cieszymy się, że wokół pana marszałka mamy parlamentarzystów i wysokich urzędników Kancelarii Sejmu. Możemy dzisiaj świętować, że prawie dokładnie przed 550 laty tutaj w Kole toczyły się obrady sejmiku, które zapoczątkowały życie parlamentarne, którym cieszymy się od tylu wieków”.
 
Dalej bp Mering zwrócił uwagę na historię diecezji włocławskiej: „Kiedy wszystko się zaczynało, biskup włocławski był czwartym w hierarchii polskiego episkopatu”. Kontynuując przywołał przykład ludzi Kościoła, którzy pochodzili z tej ziemi: św. Maksymiliana, św. siostry Faustyny, bł. biskupa Michała Kozala i ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego. Powiedział: „Diecezja włocławska jest diecezją świętych (…) ich historia łączy się z dniem dzisiejszym, bo kształtuje nasze dziś. Oderwani od korzeni nie moglibyśmy wzrastać.”
 
Odnosząc się do odczytanych czytań mszalnych ks. biskup Wiesław Mering powiedział: „Prorok Ezechiel, chociaż tak bardzo od nas odległy, mówi jakby o naszym dziś. Jeżeli uważnie wsłuchaliśmy się w jego słowa, to musiało nas poruszyć, że Bóg nakazuje mu pójść do ludzi o bezczelnych twarzach i zatwardziałych sercach. Najważniejsze jest posiadanie obecności Boga poprzez służbę proroka. Słowo Boże to wskazówka, która służy dobru człowieka, a jeśli człowiek sam się od poleceń Bożych odwraca, to przecież nie Bóg jest temu winien”.
 
Oprawę muzyczną Eucharystii przygotował Dziewczęcy Chór Katedralny „Puellae Orantes” z Tarnowa. Artystki prowadzone przez ks. Władysława Pachotę na zakończenie liturgii wykonały uroczyste „Magnificat” oraz „Ave Maria”, za co zgromadzeni w świątyni nagrodzili je gromkimi oklaskami. Eucharystia transmitowana była przez program trzeci Telewizji Polskiej.
 
Na zakończenie Mszy św. biskup włocławski powiedział: „Przywołując 550 lat historii i łącząc te wspomnienia z Najświętszą Eucharystią, która jest dziękczynieniem, jakie Chrystus składa Swemu Ojcu, my dzisiaj podłączyliśmy się, żeby razem z Nim dziękować Bogu za tę naukę i doświadczenie, które z parlamentaryzmem polskim się łączą”.
 
Po Mszy św., na placu przed świątynią marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński odsłonił głaz z tablicą upamiętniającą pierwszy sejmik prowincjonalny z 1468 r., który zapoczątkował bogatą i dumną historię polskiego parlamentu. Przed odsłonięciem marszałek Sejmu powiedział: „Parlamentaryzm ukształtowany w drugiej połowie XV wieku i zmieniany pod wpływem różnych nurtów aż po dzień dzisiejszy stał się trwałym elementem polskiej państwowości. Parlament zawsze trwał, kiedy istniała Rzeczypospolita, ale także w czasie zaborów i okupacji. Sejm jest organem, który jednoczył Polskę na przestrzeni wieków. Wpływał na kształtowanie naszej świadomości politycznej i obywatelskiej, przyczyniał się do rozwoju prawa, historiografii i kultury znanej i cytowanej w całym cywilizowanym świecie”. Poświęcenia obelisku i tablicy dokonał ordynariusz włocławski ks. biskup Wiesław Alojzy Mering.